Dưới đây là một số khía cạnh quan trọng trong di sản của Ngài:
1. Tứ Diệu Đế:
Khổ (Dukkha)
Cuộc đời đầy rẫy những khổ đau, từ sinh, lão, bệnh, tử đến những bất toại nguyện, lo âu, sầu muộn.
Tập (Samudaya)
Nguyên nhân của khổ đau là do tham ái, chấp trước, và vô minh.
Diệt (Nirodha)
Có thể đạt được trạng thái chấm dứt khổ đau, Niết bàn.
Đạo (Magga)
Con đường dẫn đến Niết bàn, bao gồm Bát Chánh Đạo.
2. Bát Chánh Đạo:
Chánh Kiến (Samma Ditthi)
Hiểu biết đúng đắn về Tứ Diệu Đế và nguyên lý nhân quả.
Chánh Tư Duy (Samma Sankappa)
Suy nghĩ trong sáng, hướng thiện, không tham lam, sân hận.
Chánh Ngữ (Samma Vaca)
Lời nói chân thật, hòa nhã, không nói dối, không nói lời ác.
Chánh Nghiệp (Samma Kammanta)
Hành động đúng đắn, không làm điều ác, không giết hại.
Chánh Mạng (Samma Ajiva)
Sống lương thiện, không làm những nghề gây hại.
Chánh Tinh Tấn (Samma Vayama)
Nỗ lực tu tập, ngăn ngừa điều ác, phát triển điều thiện.
Chánh Niệm (Samma Sati)
Chú tâm vào hiện tại, quan sát tâm ý, không để tâm xao nhãng.
Chánh Định (Samma Samadhi)
Tâm tập trung, an định, không bị phân tán.
3. Giáo lý về Vô Thường, Khổ, và Vô Ngã:
Vô Thường (Anicca)
Mọi sự vật đều biến đổi, không có gì tồn tại vĩnh viễn.
Khổ (Dukkha)
Do vô thường nên cuộc đời luôn chứa đựng khổ đau.
Vô Ngã (Anatta)
Không có bản ngã thường hằng, mọi sự vật đều do duyên sinh.
4. Luật Nhân Quả (Karma):
Mọi hành động đều có hậu quả của nó, thiện hành sẽ đưa đến quả lành, ác hành sẽ đưa đến quả dữ.
5. Tâm Từ Bi (Metta):
Phát triển lòng từ bi, yêu thương tất cả chúng sinh, không phân biệt.
6. Các Pháp Tu:
Thiền định (Bhavana)
Giúp tâm an định, sáng suốt, phát triển trí tuệ.
Tụng kinh (Paritta)
Đọc tụng kinh Phật để tăng trưởng đức tin và hiểu biết.
Cúng dường (Dana)
Bố thí, giúp đỡ người khác để giảm trừ tham lam.
7. Các Giới Luật:
Ngăn ngừa các hành động xấu ác, giúp người tu tập sống đạo đức.
8. Triết lý về Niết Bàn:
Trạng thái giải thoát khỏi khổ đau, đạt được an lạc tuyệt đối.
9. Phương pháp tu tập:
Đức Phật đã chỉ ra nhiều phương pháp tu tập khác nhau, phù hợp với từng căn cơ và hoàn cảnh của mỗi người.
10. Tinh thần tự lực:
Đức Phật nhấn mạnh rằng mỗi người phải tự mình nỗ lực tu tập để đạt được giải thoát.
Di sản của Đức Phật không chỉ là một hệ thống triết lý mà còn là một con đường thực hành để đạt được hạnh phúc và an lạc thực sự. Giáo lý của Ngài đã được truyền bá khắp thế giới và vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay.
