Thời Tiền sử - Sơ sử (khoảng 4000 - 2879 TCN):
Hình thành các nền văn hóa sơ khai như văn hóa Sơn Vi, Hòa Bình, Bắc Sơn.
Người Việt cổ sinh sống chủ yếu bằng săn bắt, hái lượm, dần dần chuyển sang trồng trọt.
Thời đại Hùng Vương - Văn Lang (2879 - 258 TCN):
Các vua Hùng dựng nước Văn Lang, đặt nền móng cho quốc gia Văn Lang với kinh đô là Phong Châu (Phú Thọ ngày nay).
Nền văn minh lúa nước phát triển.
Thời đại An Dương Vương - Âu Lạc (257 - 208 TCN):
An Dương Vương thống nhất Âu Việt và Lạc Việt, lập ra nước Âu Lạc, xây thành Cổ Loa.
Thời kỳ Bắc thuộc (111 TCN - 938 SCN):
Giai đoạn dài bị các triều đại Trung Quốc đô hộ, với nhiều cuộc khởi nghĩa của người Việt chống lại ách thống trị (Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lý Bí...).
Thời kỳ độc lập tự chủ (938 - 1858):
Ngô Quyền đại phá quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng, mở ra thời kỳ độc lập lâu dài.
Các triều đại phong kiến kế tiếp nhau trị vì: Ngô, Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần, Hồ, Lê sơ, Mạc, Lê Trung Hưng, Tây Sơn, Nguyễn.
Phát triển rực rỡ về kinh tế, văn hóa, xã hội.
Chống giặc ngoại xâm, bảo vệ đất nước.
| Triều đại | Thời gian | Các vị vua tiêu biểu | Ghi chú |
|---|---|---|---|
| Ngô | 939 - 965 | Ngô Quyền, Dương Tam Kha | Ngô Quyền đánh bại quân Nam Hán, mở ra thời kỳ độc lập tự chủ |
| Đinh | 968 - 980 | Đinh Tiên Hoàng (Đinh Bộ Lĩnh) | Thống nhất đất nước, dẹp loạn 12 sứ quân |
| Tiền Lê | 980 - 1009 | Lê Đại Hành (Lê Hoàn) | Đánh bại quân Tống xâm lược |
| Lý | 1009 - 1225 | Lý Thái Tổ (Lý Công Uẩn), Lý Thái Tông, Lý Thánh Tông, Lý Nhân Tông | Dời đô về Thăng Long, phát triển kinh tế, văn hóa |
| Trần | 1225 - 1400 | Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông | Ba lần đánh bại quân Nguyên Mông xâm lược |
| Hồ | 1400 - 1407 | Hồ Quý Ly | Thực hiện nhiều cải cách nhưng thất bại trong việc chống quân Minh |
| Hậu Trần | 1407 - 1413 | Trần Ngỗi, Trần Quý Khoáng | Cố gắng khôi phục nhà Trần nhưng không thành công |
| Lê sơ | 1428 - 1527 | Lê Thái Tổ (Lê Lợi), Lê Thánh Tông | Đánh đuổi quân Minh, xây dựng đất nước cường thịnh |
| Mạc | 1527 - 1592 | Mạc Đăng Dung | Chiếm ngôi nhà Lê, gây ra nội chiến |
| Lê Trung hưng | 1533 - 1788 | Lê Trang Tông, Lê Thần Tông | Phục hồi nhà Lê, đánh bại nhà Mạc |
| Tây Sơn | 1778 - 1802 | Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ | Lật đổ nhà Lê, đánh bại quân Xiêm, quân Thanh |
| Nguyễn | 1802 - 1945 | Gia Long (Nguyễn Ánh), Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức | Thống nhất đất nước, xây dựng nhà nước phong kiến tập quyền |
Thời kỳ Pháp thuộc (1858 - 1945):
Pháp xâm lược và thiết lập chế độ thuộc địa.
Phong trào đấu tranh chống Pháp diễn ra mạnh mẽ.
