Bối cảnh:
Cuối thời Lý, vương triều suy yếu, vua Lý Huệ Tông không có con trai nối dõi.
Lý Chiêu Hoàng, con gái út của vua Huệ Tông, được lập làm Hoàng đế.
Họ Trần, với Trần Thủ Độ đứng đầu, nắm giữ nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình, dần dần thâu tóm quyền lực.
Diễn biến:
Trần Thủ Độ sắp xếp cho cháu mình là Trần Cảnh, vốn là cậu bé hầu cận trong cung, kết hôn với Lý Chiêu Hoàng.
Sau đó, Trần Thủ Độ ép Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh.
Trần Cảnh lên ngôi, trở thành Trần Thái Tông, mở đầu triều đại nhà Trần.
Đặc điểm:
Sự chuyển giao quyền lực diễn ra êm thấm, không có xung đột hay chiến tranh.
Tuy nhiên, đây là kết quả của sự sắp đặt khéo léo của Trần Thủ Độ, nhằm đưa họ Trần lên nắm quyền.
Lý Chiêu Hoàng, vị nữ hoàng duy nhất trong lịch sử Việt Nam, đã trở thành "công cụ" trong cuộc chuyển giao quyền lực này.
Kết quả:
Nhà Trần thay thế nhà Lý, mở ra một thời kỳ mới cho đất nước.
Triều Trần sau đó đã lãnh đạo đất nước đánh bại quân Nguyên Mông xâm lược, xây dựng đất nước cường thịnh.
Tóm lại:
Giai đoạn chuyển giao từ nhà Lý sang nhà Trần là một sự kiện lịch sử đáng chú ý, thể hiện sự thay đổi quyền lực một cách "êm thấm" nhưng đầy mưu lược. Nó đánh dấu sự kết thúc của triều đại nhà Lý và mở ra một chương mới trong lịch sử Việt Nam dưới sự trị vì của nhà Trần.
