Bối cảnh:
Lê Trung Hưng suy yếu
Mặc dù được khôi phục, nhà Lê Trung Hưng chỉ còn là cái bóng của chính mình. Quyền lực thực sự nằm trong tay chúa Trịnh ở Đàng Ngoài và chúa Nguyễn ở Đàng Trong. Hai thế lực này liên tục xung đột, khiến đất nước chia cắt và triều chính rối ren.
Nổi lên của phong trào nông dân
Đời sống nhân dân cực khổ, nhiều cuộc khởi nghĩa nông dân nổ ra khắp nơi. Trong số đó, phong trào Tây Sơn do ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ lãnh đạo nổi lên mạnh mẽ nhất.
Diễn biến:
Tây Sơn quét sạch chúa Nguyễn
Từ năm 1771 đến 1785, Tây Sơn lần lượt đánh bại và tiêu diệt chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
Tây Sơn tiến ra Bắc
Năm 1786, Nguyễn Huệ (Quang Trung) ra Bắc diệt chúa Trịnh, tiếp đó đánh tan 29 vạn quân Thanh do vua Lê Chiêu Thống cầu cứu.
Kết thúc triều Lê
Năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu là Quang Trung, chấm dứt triều đại Lê Trung Hưng kéo dài hơn 250 năm.
Đặc điểm:
Giai đoạn chuyển giao đầy biến động: Đây là một giai đoạn đầy biến động với nhiều cuộc chiến tranh và thay đổi chính trị.
Vai trò của phong trào nông dân
Phong trào Tây Sơn do nông dân lãnh đạo đã đóng vai trò quyết định trong việc lật đổ chế độ phong kiến cũ.
Sự thống nhất ngắn ngủi
Mặc dù Tây Sơn đã thống nhất đất nước, nhưng thời kỳ này không kéo dài do những mâu thuẫn nội bộ và sự trỗi dậy của Nguyễn Ánh.
Kết quả:
Kết thúc triều Lê Trung Hưng
Nhà Lê chính thức sụp đổ, chấm dứt thời kỳ phong kiến phân liệt.
Mở ra thời kỳ Tây Sơn
Tây Sơn xây dựng một chính quyền mới, thực hiện nhiều cải cách và đánh bại quân xâm lược.
Tạo tiền đề cho sự thống nhất
Mặc dù Tây Sơn không tồn tại lâu dài, nhưng những thành tựu của họ đã tạo điều kiện cho Nguyễn Ánh thống nhất đất nước sau này.
Tóm lại:
Giai đoạn chuyển giao từ Lê Trung Hưng sang Tây Sơn là một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử Việt Nam. Nó đánh dấu sự sụp đổ của chế độ phong kiến cũ và sự lên ngôi của một lực lượng mới đại diện cho nông dân. Mặc dù ngắn ngủi, thời kỳ Tây Sơn đã để lại những dấu ấn quan trọng trong lịch sử dân tộc.
